Weten & Tech

Geloof jij het?

21-01-2013 11:08

‘Blue Monday’. Een begrip inmiddels: de derde maandag in januari is de meest depressieve dag. Op die maandag plegen de meeste mensen zelfmoord. Het fenomeen is populair; iedereen weet er wel wat van af. Maar is het waar? Welnee.

Formule
Een heuse wetenschapper kwam aanzetten met de statistieken. Hij had een wiskundige formule gebruikt, de cijfers bij elkaar opgeteld en kwam zo bij die derde maandag uit. De verklaringen lagen vervolgens voor de hand: kerst en oud en nieuw zijn voorbij, je bent dik en houdt je niet aan de goede voornemens. Er is maar één uitweg.

Gelukkig heeft diezelfde wetenschapper uitgerekend dat halverwege juni de meest ‘gelukkige dag’ valt van het jaar. In hoeverre dat compenseert voor de zelfdodingen is onbekend.

Reisbureau
De media en journalisten namen het bericht maar al te graag over. Wat een grappig feitje! Maar een simpele background-check over de bewuste wetenschapper bleef uit. Journalist Ben Goldacre schreef in de Britse krant The Guardian hoe hij zich verdiepte in de wereld van de media en de medische industrie. Cliff Arnall, de wetenschapper in kwestie, bleek met zijn ontdekking over de meest depressieve dag gesponsord te zijn door een reisbureau. Toevallig; januari is een uiterst geschikte maand om een vakantie te boeken. En de ‘meest gelukkige’ dag in juni? Dat onderzoek werd gesponsord door een ijsjesfabriek. Bovendien zijn de statistieken en de wiskundige formules die Arnall gebruikt heeft voor de meeste wetenschappers te belachelijk voor woorden. Volgens academici, die Arnall toch al niet serieus namen, schreef het reisbureau Sky Travel het persbericht en werd Arnall vervolgens betaald om er zijn naam aan te binden. De gegevens waren nergens op gebaseerd.

Miljoenenindustrie
Dat de media klakkeloos berichten overnemen is bekend. Dat de farmaceutische industrie een dikke vinger in de pap heeft eveneens. Maar wie zou hebben gedacht dat ze populaire mythes de wereld in helpen? Het is niet alleen beangstigend en gevaarlijk, het is tevens crimineel en onderdeel van een miljoenenindustrie. Veel meer gesponsorde wetenschappelijke onderzoeken worden op deze manier de wereld in geholpen. De journalistiek en de lezers zijn gek op dit soort berichten. Maar vergeet niet: de wereld ziet jou als consument. En de consument is van alles aan te smeren.

Nota Bene: spring gerust vandaag voor de trein. De kans op sterfte is nihil.