Utrechtse trots en (inter)nationale glorie op deBeschaving

08-07-2013 11:00

Net als Glastonbury, treft ook het Utrechtse Festival deBeschaving het dit jaar bijzonder goed met het weer. Het festival in de Utrechtse Botanische Tuinen, gelegen op de doorgaans troosteloze Uithof, is dit jaar voor het eerst in tien jaar met 7000 bezoekers uitverkocht. Een prima line-up, een randprogramma met cultuur en wetenschap en een groot scala aan biologische eettentjes sierden afgelopen zaterdag het mooiste stukje van science park de Uithof. Over het randprogramma en de geschiedenis van het festival morgen meer, vandaag eerst de muziek.

Het terrein is al anderhalf uur open, maar is om één uur nog rustig. Op het grote veld naast de grote tent deBekroning bevinden zich alleen wat verdwaalde vrijwilligers en wat pers. Hier en daar zit een bezoeker op de hooibalen te midden van de eettentjes. Er is hier naast eten en koffie drinken ook nog niet zoveel te doen. Later op de dag zal dit veld stampvol zitten met de bezoekers, in deze tent vind je immers de headliners.

Utrechtse trots

Ook in en om het randprogramma is het nog rustig. Bij het kleinere podium deBevlieging is het drukker. deBeschaving heeft tijdens de programmering een mooie keuze gemaakt: op het festival zijn verschillende Utrechtse muzikanten geprogrammeerd. Het 3FM Serious Talent Stage opent dan ook met Utrechtse trots. De band Mister & Mississippi, geformeerd door studenten van de Utrechtse Herman Brood Academie, heeft net gespeeld. Het podium vormt samen met deBevlieging, eettentjes en een rij struiken een klein plein.

De bandjes wisselen elkaar snel af op de podia: terwijl Mister & Mississippi speelt, bouwt Knalland alvast zijn instrumenten op. Nog meer Utrechtse trots: het collectief Knalland is een bijzonder project dat is ontstaan uit een groep creatieve mensen uit de Utrechts wijk Kanaleneiland. Ze wilden de buurt opfleuren. Uit een klein idee is een enorm project van creatieve Utrechters ontstaan. De groep muzikanten maakt plezier en klinkt goed, ondanks dat ze als eerste op het podium spelen en er wellicht nog wat geoefend moet worden met het geluid.

Als Knalland de laatste akkoorden aanslaat, begint op het hoofdpodium deBekroning de Engelse blues/rockformatie The Family Rain. Drie broers uit Bath die vuige rock produceren. Ook in de grote tent klinkt het geluid voor een tent best goed. Wellicht omdat de tent niet heel vol is en het geluid op het juiste volume is afgesteld. Vooraan staan de kleine, groupie-achtige meisjes met bandshirts, korte broeken en gympen te dansen, daarachter wat middelbare scholieren die niet helemaal weten hoe ze moeten bewegen, maar zichtbaar genieten van de muziek. Het is jammer dat de tent niet zo vol is, maar een schrale troost voor de band is dat het veld naast deBekroning inmiddels wel een stuk voller is. Het publiek luistert naar de band terwijl ze in de een biologisch zakje friet of koffie van de Utrechtse koffietent The Village verorberen.

Allang geen talent meer

Terug bij deBevlieging is het tijd voor Soul Sister Dance Revolution. Deze Haagse jongens hebben potentie. Ze zijn allang geen beginnend bandje meer dat in de garage speelt en hadden wat kwaliteit en betreft prima op deBevlieging kunnen staan. Ze zijn een vernieuwende combinatie van Kasabian en de Arctic Monkeys met hier en daar een vleugje punk. Het begin gaat even mis: na het eerste akkoord begeeft de basgitaar het. Frontman Thomas van der Want en toetsenist Camiel Meiresonne weten het publiek vakkundig te vermaken terwijl de kabels van bassist Laszlo worden vervangen. De toon is gezet, het publiek is verbaal opgewarmd en de jongens kunnen nu echt gaan spelen.

De band speelt strak en professioneel terwijl ze staan te springen en het publiek aansteken hetzelfde te doen. Dat publiek niet alleen staat te dansen, maar zingt ook vrolijk mee als de band vraagt het refrein van het nummer Soldiers of Love mee te zingen. Helaas verpest de bas het even later weer. Iemand besluit dat het leuk is de basgitaar vol aan te gooien, waardoor de lage tonen voor het publiek overheersen.

Halverwege de show biedt Van der Want nog even zijn excuses aan: hun soundcheck was tijdens het optreden Sweet Babboo op deBevlieging, ze moesten door de de band heen spelen. Tijdens Soul Sister Dance Revolution gebeurt hetzelfde: China Rats is op deBevlieging ook alvast even aan het soundchecken. Op vol volume worden de instrumenten getest, door de muziek van Soul Sister Dance Revolution heen. Niet alleen storend voor het publiek, ook nog eens respectloos naar de band die op dat moment optreedt. Er had in de programmering best even wat extra tijd ingepland mogen worden voor de soundchecks. Het is duidelijk dat de meeste mensen hier zijn voor de muziek, niet om bij te praten met vrienden of even te eten.

Valse wereldburger

Op het hoofdpodium deBekroning spelen ondertussen Laura Jansen en daarna Kensington: de headliners. Als je voor deze grotere namen komt, is het prima om de hele dag in en om deBekroning te hangen. Tussen de optredens door is vaak een half uurtje tot een uurtje de tijd om het randprogramma te zien. Maar het programma is enorm. Er is teveel te zien in een veel te korte tijd. We hebben deze namen helaas ook gemist. Er lijkt maar één optie te zijn om dit te voorkomen: maak van deBeschaving een meerdaags festival. Alleen het bekijken van de prachtige Botanische Tuinen en het randprogramma zijn al dagvullend.

Na een wandeling door de tuinen en het ontdekken van de cultuur en wetenschap in diezelfde tuinen, staat Sumera op het 3FM Serious Talent Stage. Volgens het boekje ‘een wereldburger’. Dat belooft wat, denkt men. Helaas: de wereldburger in kwestie klinkt vanmiddag alsof ze een karaokewedstrijd probeert te verliezen. Ze zit er qua toonhoogte structureel naast, alsof ze zichzelf niet kan horen op het podium. Haar optreden lijkt niet te kloppen. Er is te weinig interactie met haar bandleden, een klein publiek en ze komt ongemakkelijk en onzeker over. Wellicht is ze ook daadwerkelijk onzeker omdat ze zichzelf inderdaad niet kan horen. Het is jammer, Sumera heeft naast een leuk en spontaan voorkomen ook een mooie stem en dansbare muziek.

Onzeker bandje

Gelukkig volgt vrij snel The 1975 op het deBevlieging. In tegenstelling tot eerdere bands, begint The 1975 een paar minuten later: de band uit Manchester wil tijd om te soundchecken zonder door andere bands heen te spelen. Terwijl ze nog lijken te soundchecken, wordt het eerste nummer ineens ingezet. Het optreden komt ietwat rommelig over, maar de muziek klinkt daarentegen heel strak. Helaas is ook dit keer de basgitaar vrij hard. Het geluid lijkt voor de band ook niet helemaal te kloppen: zanger Matthew Healy staat net iets te vaak met zijn geluidsman aan de zijkant van het podium te communiceren, zelfs tijdens de liedjes. En dat terwijl hij al een beetje onzeker lijkt, de eerste twee nummers durft hij het publiek niet aan te kijken. Als hij eenmaal zijn eerste praatje met het publiek heeft gemaakt, gaat het al beter. Steeds vaker maakt hij oogcontact met het publiek of maakt hij even een praatje. Aan het eind springt hij zelfs ongegeneerd bovenop het drumstel om volledig los te gaan op zijn gitaar terwijl hij plezier maakt met drummer George Daniel.

Halverwege de show komt dan eindelijk het hitje Chocolate langs. Waar het publiek tot noch toe bijzonder stil stond, zingt iedereen ineens mee en danst met blote voeten op het grasveld. Ook de volgende liedjes wordt er eindelijk gedanst. Wellicht is het net als voor de band ook voor het publiek nog spannend: deze band is een belofte en speelt goed, maar met slechts één hitje in Nederland en nog geen album is het wat spannend.

Onconventionele opstelling

Een totaal ander genre volgt The 1975 op in deBekroning: de Deense band Alphabeat geeft een sterke show weg. Het podium ziet er goed uit, mede dankzij de ietwat onconventionele opstelling waar de achtergrondzangeressen een prominente rol krijgen in het midden, links en rechts respectievelijk de keyboards en drums staan. De gitarist en basgitarist zijn zelfs achter de achtergrondzangeressen opgesteld. Voor een grote tent klinkt de band ietwat blikkerig, maar wel loepzuiver.

Na het laatste nummer gaan ze toch niet weg: hun enige grote hit in Nederland Fascination is nog niet gedaan. In het nummer zit een bridge waarin ‘The word is on your lips’ wordt gezongen door zanger Anders SG, waarna zangeres Stine Bramsen ‘Say the word’ zingt. Dit stuk wordt talloze keren herhaald: de Anders zingt zijn stukje en Stine haar geeft tekst aan het publiek. Die doen dankbaar mee terwijl de zanger zich door het publiek heen beweegt tot het snoer van zijn microfoon het niet meer toelaat. Het publiek dat hem om de schouders neemt is uitzinnig. De band waarvan we dachten dat iedereen haar was vergeten, blijkt nog lang niet verloren en live een groot feest.

Juiste arrogantie

Maar er is één groep waarbij deBekroning uiteindelijk afgeladen is. Dat is De Jeugd van Tegenwoordig, de Nederlandse rapformatie die in 2005 doorbrak met Watskeburt?. Inmiddels is deze groep uitgegroeid tot een grote naam in de Nederlandse muziek en razend populair. Dat is te zien, terwijl het publiek niet losser leek te kunnen gaan op Alphabeat, staan mensen tijdens De Jeugd van Tegenwoordig zelfs ver buiten de tent te dansen op de beats van de vier mannen.

Met zonnenbrillen op doen ze hun kunstje in de donkere tent. Die gaan even later dan ook af. Ietwat verveeld doen de drie rappers hun kunstje, op één of andere manier siert de soort van arrogantie die ze hebben ze. Ze staan niet zichtbaar plezier te maken en bijster goed is het geluid in de tijdens dit optreden tent ook niet. Maar toch gun je het ze. Ze geven de mensen in de tent een goed gevoel, iedereen geniet van de vier jongens. Wat ze nou precies allemaal zingen is overigens volstrekt onduidelijk: er komt tijdens dit optreden een muur van geluid op je af. In de tent is er weinig te verstaan van de muziek, een stuk verderop daarentegen klinken ze alsof ze rechtstreeks van de cd afkomen.

Toch niet zo’n gedroomde afsluiter

Een gedroomde afsluiter begint om tien uur in dezelfde tent waar iedereen net zo hard heeft gedanst op Alphabeat en De Jeugd. Nobody Beats The Drum sluit het festival op met een technoset van een uur en verbazingwekkende visuals. Wederom Utrechtse trots en een grote naam in de technoscene. Dit is volgens de geruchten een collectief dat je live moet zien. De muziek is prima, maar dankzij de visuals is dit een sensatie.

Toch duurt het ruim 20 minuten voor ze het publiek aan het dansen krijgen. Dat ligt niet zozeer aan de muziek of de visuals, wel aan het publiek en de tijd waarop de spelen. Slechts een klein groepje lijkt gekomen voor techno, de rest staat wat te kijken. Een grote groep technoliefhebbers staat nog te genieten op het Vers Vermaak Village, waar al de hele dag techno wordt gedraaid. Geen grote namen van vandaag, wel grote namen van morgen. Nobody Beats the Drum landt niet echt in de grote tent. De Jeugd als afsluiter was een beter idee geweest. Of in ieder geval iets dat het publiek al kent, waar ze samen het festival kunnen afsluiten.

En Nobody Beats The Drum? Volgend jaar weer uitnodigen om rond een uur of één te beginnen. Er is zoveel te zien en te doen op deBeschaving dat een meerdaags festival helemaal geen gek idee is. En dan kan iedereen tot laat dansen op Nobody Beats The Drum en rollend naar zijn tent.