De vergeten liedjes van de Top 2000

09-12-2013 19:59

Op een Lana Del Rey of Adele na is de Radio 2 Top 2000 doorgaans wat voorspelbaar. Maar de wereld kent nog meer fantastische muziek. Tot de Top 2000 écht begint, zet ThePostOnline iedere dag een vergeten liedje dat niet of heel laag in de Top 2000 staat online. Mét toelichting. Tegenargumenten kunnen uiteraard terecht in de reacties.


Voor jazz is er in de Top 2000 weinig ruimte. Logisch, jazz is niet de meest toegankelijke muziek ooit. Er is één jazzartiest wiens muziek alles behalve toegankelijk is, behalve één album. Dat is Keith Jarrett’s The Köln Concert. Het is ook meteen een album met een bijzonder verhaal. Bovenstaand één van de korte stukken op het album, Part II C. Daarover later meer.

Jarrett is nou niet dat je zegt de meest plezierige persoon om mee te werken. Zeker niet als hij net uit het operagebouw komt, slecht uitgeslapen is en nog niet gegeten heeft. In de zaal waar hij 24 januari 1975, de avond van deze opname zou optreden, mag de piepjonge Vera Brandes, die het succesvolle label VeRaBra Records op zou richten, Jarrett naar de zaal brengen. Een eer, Jarrett is dan al een grootheid. Voor dit concert heeft Jarrett om een Bösendorfer Imperial concertpiano gevraagd. Op het podium staat een kleine Bösendorfer, een repetitiepiano. Het duurt die dag precies vijf uur om de piano te stemmen naar Jarrett’s zin. Een kneitervervelende man, zou je denken. Maar het was niet voor niets: uiteindelijk werd dit de best verkochte plaat van ECM Records, het label waar Keith bij zit, en in 2007 heeft Manfred Eicher, de eigenaar van ECM het over 3.500.000 stuks. Dat label is overigens ook interessant om eens in te duiken, ze beschikken over de meest briljante en gestoorde jazzreleases die je ooit zult horen.

Het vijf uur stemmen is niet het enige wat er niet helemaal goed gaat bij dit album. Jarrett wil dankzij het eerdere voorval helemaal niet spelen. Uiteindelijk speelt hij toch, en ECM Records installeert microfoons, in eerste instantie zou dit optreden een privéopname worden. De recensies zijn daverend, waarop het label besluit de opnames toch uit te brengen. Normaliter houdt Jarrett vanwege de opnames een beetje rekening met de lengte van zijn improvisaties, aan schrijven doet hij niet als hij alleen speelt. Veertig minuten lang improviseert hij pianosolo’s die later op elpee worden uitgebracht. Dat is ook op The Köln Concert te horen: je hoort Jarrett meekreunen en meeneuriën als hij speelt. Maar omdat die een privéopname zou zijn, is de muziek te lang om op één elpee uit te brengen. Zodoende wordt het opgesplitst en is het tweede deel op een tweede plaat te horen.

Een verkeerde piano, vijf uur stemmen, in eerste instantie weigeren te spelen, te lang spelen om uit te brengen en dan uiteindelijk tóch zo’n goedverkochte plaat worden. Het is bijna te mooi om waar te zijn dat de muziek ook nog eens goed zou zijn. Dit is muziek die je niet moet beschrijven. Vol volume, ogen dicht en luisteren. Dit is magisch.

Ingelise de Vries (dictator van TPO Cult) pretendeert een goede muzieksmaak te hebben. Die dringt ze maar al te graag op in deze ietwat persoonlijke rubriek. Om het wat minder persoonlijk te maken, ontvangt ze graag suggesties in de reacties, via Twitter of in de mail.