Feyenoord was een club van kantoorbedienden, niet van havenarbeiders

26-11-2014 16:28

Over Feyenoord bestaat het idee dat het van begin af bestond uit havenarbeiders en bootwerkers, maar dat klopt niet. Van de eerste leden was de helft kantoorbediende, en ook de rest werkte niet in de haven. Jan Oudenaarden schrijft dat in het boek Feyenoord: de Oertijd. Eind deze week verschijnt dit werk als eerste deel van een trilogie over de geschiedenis van Feyenoord. Oudenaarden spitte hiervoor jarenlang de archieven door. Daarnaast verrichte hij intensief stamboomonderzoek naar de eerste Feyenoorders. Paul Groenendijk deed de beeldresearch en heeft veel onbekende foto’s gevonden uit die oertijd – vooral bij mensen thuis in plakboeken en dozen.

De arbeiders van het havengebied

Het boek gaat onder meer in op de vraag of de eerste leden van Feyenoord – in de beginfase overigens nog Wilhelmina geheten – louter bootwerkers of fabrieksarbeiders waren. Tenslotte gaat ook Feyenoord daar zelf van uit, blijkt uit de officiële website van de club: ‘De arbeiders op Rotterdam-Zuid, voornamelijk werkzaam in het havengebied.’

Oudenaarden is niet de eerste die dit deed, want NRC-journalist Harry van Wijnen had in 1989 al eens zijn vermoeden uitgesproken dat dit beeld waarschijnlijk niet klopt. Vanwege ontbrekend archiefmateriaal – in de loop der jaren verbrand, gebombardeerd of achteloos weggesmeten – had hij echter geen feitelijke gegevens beschikbaar. Oudenaarden levert die 25 jaar later alsnog.

Een gemengde club

Van de eerste lichting Feyenoorders was op dat moment de helft kantoorbediende! Weliswaar ging het nog maar om een handjevol leden, maar toch. Pas in april 1909 doken de eerste bootwerkers en arbeiders op toen een aantal leden van Volharding zich aansloot bij Wilhelmina. De club ging daarna korte tijd verder als H.F.C., de Hillesluis-Feyenoord-Combinatie, maar die naam werd vanwege eventuele verwarring met de Haarlemse club van Pim Mulier nog datzelfde jaar veranderd in Celeritas.

In 1912 werd definitief gekozen voor de naam Feyenoord. In de eerste tien jaren van zijn bestaan groeide dit uit tot een gemengde club, en niet zozeer een arbeidersclub. Met inderdaad veel havenarbeiders, maar met caféhouders, een kapper, bootwerkers, een elektricien, kantoormedewerkers en een leraar.

Het boek van Jan Oudenaarden wordt zaterdag gepresenteerd bij boekhandel in Rotterdam.

Een uitgebreid verhaal over het jarenlange onderzoek van Jan Oudenaarden en Paul Groenendijk staat op Blendle – hier voor 38 cent.