Leven

Bonusquote: ‘Jezus heeft nooit bestaan, is gewoon een oeroude mythe’

02-02-2015 10:13

“Het evangelie heeft een mythische oorsprong, dus ook Jezus is een mythisch figuur. Daarbij: in bronnen buiten de Bijbel uit de tijd van Jezus komt hij niet voor. Dat is vreemd, want er wordt altijd gezegd dat hij zo’n enorme indruk heeft gemaakt. Het Johannesevangelie wordt historisch niet serieus genomen. Dat is uit het jaar honderd of later. Matteüs en Lucas hebben Marcus overgeschreven. Marcus is de enige bron voor de historische Jezus. Dat evangelie is waarschijnlijk in Alexandrië ontstaan, waar vroege christenen beïnvloed waren door de Egyptische mythes.

Ik was eerst geschokt. Het was een open zoektocht waarvan ik de uitkomst ook niet wist. Ik weet nog dat ik op de bank zat en tegen mijn vrouw zei: ‘Wat ik nu toch lees. De historische Jezus heeft nooit bestaan’. Mijn vrouw zag de ellende al komen: ‘Wat krijgen we nou weer’, zei ze.

Het was niet eens zozeer de zekerheid die wegviel. Ik zat al op de lijn van de Amsterdamse school, een stroming in de theologie waartoe iemand als Nico ter Linden ook behoort. Zij zeggen dat de verhalen in de Bijbel niet echt zijn gebeurd, maar wel waar zijn. Het was een soort intuïtie die werd bevestigd, dat was de schok.”

 

Edward van der Kaaij (62) is predikant (hervormd) in de PKN-kerk te Nijkerk. Hij is tot de conclusie gekomen dat Jezus nooit heeft bestaan en dat het evangelie vooral een bewerking is van een mythe die al veel ouder is. En schreef dit op in het boek De ongemakkelijke waarheid van het christendom. De Egyptenaren kenden al lang het verhaal van een god die mens wordt, ten onder gaat en wederopstaat, het neo-Platonisme beleed een filosofie met dezelfde kenmerken (vorm van goddelijkheid die op aarde komt en weer teruggaat naar de oorsprong) en nog oudere volken zagen elke dag de zon sterven en de volgende dag wederopstaan uit de onderwereld. Van der Kaaij heeft natuurlijk gelijk, de bronnen zijn talrijk en het Nieuwe Testament is alles behalve zuiver en betrouwbaar, laat staan dat ze worden bevestigd door bronnen buiten de Bijbel, maar twijfelen aan de De Enige Echte Letterlijke Waarheid van het geloof mag natuurlijk niet. Daarom kan Van der Kaaij niet langer preken op zondag. Want zo zijn christenen: wie niet gelooft zoals het hoort moet weg. Jammer. Want net als de islam kan ook het christendom nog heel veel vernieuwing gebruiken. De kracht van religie zit namelijk niet in het letterlijk nemen van heilige figuren, integendeel, maar in het ontdekken van een persoonlijke beleving van God tussen de regels door. Interview in Trouw van vandaag. (Blendle-link.)
Leestip: het in 2007 verschenen boek Geloven in een God die niet bestaat van de Zeeuwse predikant Klaas Hendrikse.