Het auteursrecht is niet meer van deze tijd

Alle discussie over de nieuwe Amerikaanse anti-piraterijwetsvoorstellen SOPA en PIPA doen je afvragen of het niet tijd wordt om de wereldwijd geldende wetgeving rond het auteursrecht kritisch onder de loep te nemen. Deze wetten zijn blijkbaar niet meer van deze tijd. In principe is het eigenlijk  vreemd  dat iemand de rechten kan vastleggen om noten of woorden in een bepaalde volgorde te gebruiken. De auteur heeft de noten en de woorden niet uitgevonden. Het  is dan ook niet onmogelijk dat een andere auteur deze noten of woorden per ongeluk in precies dezelfde volgorde zet. Weliswaar onwaarschijnlijk, maar niet onmogelijk. Ik ken veel muziek die erg veel op andere muziek lijkt en veel schrijvers hebben bijna hetzelfde beweerd over bepaalde onderwerpen. 

Verdienmodel
In een ideale wereld zouden alle ideeën en dus ook alle muziek, literatuur, films en kunst vrijelijk door de complete mensheid gedeeld moeten kunnen worden. Helaas is er ooit een verdienmodel aan kunst verbonden. Destijds was dat logisch; een radiostation trok luisteraars door muziek uit te zenden , kreeg daardoor reclame inkomsten en het was niet meer dan billijk dat de maker van de uitgezonden muziek mee zou profiteren van die inkomsten. Dat dit model sinds de introductie van het internet niet meer werkt wordt ontkend, maar daarom is het niet minder waar.

Want de wereld is veranderd. Mensen zijn nog steeds dol op muziek maar ze zijn de overvloed aan reclame helemaal zat. Dankzij het internet kan je tegenwoordig muziek tot je nemen zonder verplicht om het kwartier een reclameblok van  vijf minuten aan te moeten horen en kan je vrijelijk artikelen lezen zonder je door bladzijden vol reclame te worstelen. Reclame via internet is veel gemakkelijker te negeren. Reclamemakers moeten dus nieuwe manieren vinden om de consument te bereiken. Nieuwe manieren die de consument ook nog eens  niet mateloos irriteren. En dat lukt ze niet. Dus proberen deze lieden met hulp van de grote mediaconcerns, die ook afhankelijk zijn van reclame-inkomsten, het vrije internet de nek om te draaien en ons weer aan de buis of radio te kluisteren zodat er net zoals vroeger geen ontkomen meer aan die reclamepraat is.

Recht op inkomsten
Dat auteurs recht hebben op inkomsten staat als een paal boven water. Dat bedrijven die muziek verspreiden en daar geld aan verdienen dit geld met auteurs moeten delen ook.  Dat deze geldstroom  minder groot wordt doordat het aanbod van muziek en andere kunstvormen door tussenkomst van het internet zo explosief gestegen is, is een nadeel van de economische wet van vraag en aanbod. Dat tegelijk het aanbod van rechtenvrije muziek en kunst nog tien maal harder is gestegen wordt echter totaal over het hoofd gezien. Laat dat nu net het segment zijn dat het hardst te lijden heeft onder de nieuwe wetsvoorstellen SOPA en PIPA. We worden nu dus gedwongen te kiezen tussen commerciële kunst en kunst die puur uit passie gemaakt wordt. En dat deze vormen elkaar overlappen wordt ook over het hoofd gezien. Iemand die van het maken van kunst zijn beroep maakt omdat hij/zij nu eenmaal talent blijkt te hebben wil graag de mogelijkheden van het internet om naam te maken gebruiken en uiteindelijk genoeg geld aan zijn kunst verdienen om ervan te kunnen leven en al zijn tijd aan het creëren van kunst te besteden.

Conclusie: de wetgeving rond auteursrechten moet gemoderniseerd worden. Hieronder een paar voorstellen en wilde ideeën:

1. Auteursrechten zouden korter moeten gelden. En niet tot 70 jaar na de dood van de auteur, zoals nu het geval is.
2.  Het is natuurlijk lullig als je als auteur een werk maakt dat pas jaren later door het grote publiek opgepikt wordt . Daarom zou de tijdsduur dat het auteursrecht geldt flexibel moeten worden. Wat dacht je van tot 15 jaar voor een muziekstuk of ander kunstwerk ‘nadat’ het bekend is geworden? Dat moment van bekendheid kan je ijken door de plaats op de hitlijsten die op een bepaald moment bereikt worden of de gestegen waarde op de kunstmarkt?
3. Auteursrechten zouden niet verhandelbaar meer moeten zijn en onvervreemdbaar aan de componist/tekstschrijver/schrijver moeten toebehoren. Hiermee worden die vervelende publishers uitgeschakeld. Dat zijn precies de mensen die de grootste supporters van SOPA en PIPA zijn. Makers van muziek en kunst kunnen niet ontkennen dat vrije verspreiding van hun werken tot meer bekendheid voor hun werken en naam leidt. Dat een publisher daar niets aan verdiend is jammer voor ze. Het is toch bezopen dat beelden en plaatjes waarmee iedereen wordt doodgegooid niet hergebruikt mogen worden door amateurs omdat zogenaamde professionals er zonodig geld mee moeten verdienen. Dat terwijl de professionals die deze beelden echt gecreëerd hebben niet eens meedelen in deze overvloed omdat bedrijven als Disney de rechten hebben opgekocht? Afschaffen die branche!
4. Er zou een maximum kunnen gaan gelden voor het bedrag dat één enkel nummer op zou brengen. Als een wereldhit een bedrag van laten we zeggen 100 miljoen heeft opgebracht is de maker ervan binnen en zou de hit tot werelderfgoed gebombardeerd moeten worden.
5. Misschien is een wet die het uitbrengen van covers van een dergelijke hit verbied in dit geval ook raadzaam.

Repressie
De ideale wereld is met het internet een stuk dichterbij gekomen. En door de krampachtige manier waarop het internet door onze machthebbers dwars wordt gezeten zie je dat het werkt. Het is onmogelijk  aan een Chinese arbeider te verkopen dat hij zich dagelijks tien uur de schompes moet werken terwijl hij kan zien dat we in dit gedeelte van de wereld al meer dan 50 jaar geleden 8 uur per dag wel welletje vinden. Het is totaal onmogelijk een Arabische student te verkopen dat de repressie in zijn land een goed idee is omdat zijn volk nog niet aan democratie toe schijnt te zijn zolang dat leiders kiest die men hier in het Westen niet zo ziet zitten. Het is onmogelijk een willekeurige westerse jongere te verkopen dat hij de muziek en films die hij tof vindt niet alleen niet met onbekenden mag delen maar zelfs niet met zijn vrienden.

Toffe muziek leidt onvermijdelijk tot zendingsdrang: luister dit, het kicked ass! Dat is precies de manier waarop goede muziek zich altijd al over de wereld heeft verspreid; peer to peer. Slechte muziek krijg je alleen door iemand zijn strot geduwd door het uitentreuren op de radio en tv gedraaid te krijgen.

Leen Steen heeft ook een weblog.